Tag: Het Nieuwe Telen

test

Glastuinders verleggen investeringen naar energiebesparingsmaatregelen

Sinds het afgelopen half jaar ziet Technokas een groeiende vraag bij glastuinbouwbedrijven naar energiebesparende maatregelen. De snel stijgende prijzen op de energiemarkt zijn daarvoor een belangrijke aanstichter. Vooral de door Technokas ontwikkelde systemen voor Het Nieuwe Telen lijken nu echt door te breken, ook in de groenteteelt. Met Het Nieuwe Telen (HNT) kan een kweker veel langer en heel gedoseerd met buitenlucht ventileren en ontvochtigen, terwijl het energiescherm voor energiebesparing dicht kan blijven.

Eerder dit jaar en eind vorig jaar installeerde Technokas hun geavanceerde ventilatie- en ontvochtigingssysteem voor HNT al in de nieuwe kassen van tomatenkwekers Schenkeveld bij Schiphol en Van den Belt in IJsselmuiden. Bij Schenkeveld wordt nu circa 20 hectare kas via deze techniek van verse, voorverwarmde buitenlucht voorzien. Van den Belt gebruikt de luchtbehandelingskasten op een areaal van een kleine 12 hectare. Maar de laatste maanden zijn er soortgelijke opdrachten bij gekomen, in dit geval voor andere groentetelers in bestaande kassen. Zo installeert Technokas bij Auberginekwekerij Gebr. Van Duijn in Oosterland de luchtbehandelingskasten met, net als bij Schenkeveld, aanzuiging van verse lucht via het dek van de kas. Bij tomatenkwekerij Van Noord in Sirjansland zal Technokas in totaal drie kassen met luchtbehandelingskasten uitrusten. Deze LBK’s zijn van het type die aan de gevel worden geïnstalleerd.

Geconditioneerde lucht inblazen
“In al deze kassen plaatsen we LBK’s die met behulp van doorzichtige slurven de geconditioneerde buitenlucht de kas in blazen. Omdat we in de LBK’s ook een verwarmingsblok plaatsen, kan de kweker ook in de winter met zijn energiescherm dicht blijven telen. Uit berekeningen van onder meer de Wageningen Universiteit blijkt dat zij hiermee zeker 15 tot 20% op hun energiekosten kunnen besparen”, vertelt Simon van der Kaaij, directeur van Technokas. “Bij Gebr. Van Duijn installeren we in totaal 8 LBK’s en bij Van Noord zijn het er 13 in totaal. Het bijzondere van de LBK’s bij Van Duijn is dat ze voorlopig maar aan één zijde zullen uitblazen. Wel zijn de kasten voorbereid om ook aan de andere zijde lucht uit te blazen. Op dit moment is dat niet nodig, omdat de LBK’s dicht bij een dichte zijgevel hangen. Van Duijn heeft echter de mogelijkheid om aan die zijde de kas uit te bouwen. Zo kan de kweker in de toekomst ook die andere helft van het bedrijf met de LBK’s ventileren, verwarmen en ontvochtigen. Een bijkomend voordeel is dat de kasten dan straks boven het middenpad zullen hangen. Dit heeft als positieve bijkomstigheid dat ze dan minder tot geen schaduwwerking veroorzaken bij onderstaande planten, en dat de LBK’s ook goed en eenvoudig bereikbaar zijn voor bijvoorbeeld onderhoud.”

Tweede trap condensor
Maar het zijn niet alleen de LBK’s die zeer bruikbaar zijn om het energieverbruik in de glastuinbouw te reduceren. “Bij de auberginekwekerij van Greenbrothers in Zevenhuizen gaan we achter twee WKK-installaties een zogenoemde 2e trap condensor installeren. Deze haalt uit de rookgassen, waaruit een eerste trap condensor eerder al de hoogwaardige warmte heeft gehaald, nog eens de laagwaardige warmte. De warmte die een 2e trap condensor uit de rookgassen wint, kan Greenbrothers gebruiken om hun lage temperatuur warmtenet te voeden.

Met warmtepomp naar all-electric
Een jaar of acht geleden realiseerde Technokas een innovatieve kas van 2000 m2 voor de Hogere Agrarische School (HAS) in ’s-Hertogenbosch. Deze kas wordt tot op heden verwarmd met een gasgestookte ketel. Maar de HAS wil graag van het gas af – in elk geval zo ver als mogelijk is – en heeft Technokas gevraagd om een energieconcept met een warmtepomp te implementeren. “We gaan de verwarmingsinstallatie aansluiten op een lucht/water-warmtepomp van 110 kW. Ook sluiten we de warmtepomp aan op de warmteopslagtank van 20 kuub, zodat de warmtepomp constant kan draaien en de geproduceerde warmte kan opslaan. De kleine, gasgestookte ketel kan helaas nog niet de deur uit”, zegt Van der Kaaij. “Omdat de gewassen in de kas CO2 nodig hebben, moet de ketel soms nog even aan. We gaan ervanuit dat het gasverbruik met 80% afneemt, zodra de warmtepomp operationeel is.”






test

Eerste luchtbehandelingskasten op nieuwe kwekerij Schenkeveld geïnstalleerd

Technokas is deze week gestart met de assemblage en installatie van de eerste van in totaal 16 innovatieve luchtbehandelingskasten op de nieuwe tomatenkwekerij van Schenkeveld. Via deze geavanceerde klimaatinstallatie kan Schenkeveld straks via de principes van Het Nieuwe Telen op een energiezuinige manier tomaten telen. Aan het eind van dit jaar zal de nieuwe kwekerij van circa 11 hectare nabij Schiphol volledig in bedrijf worden genomen.

De uitbreiding op de bestaande kwekerij die Schenkeveld op dit moment laat bouwen is een aanvulling op de ruim 20 hectare die in eerdere fases is gebouwd. In tegenstelling tot in die eerste kassen, kiest de bekende tomatenkweker er nu voor om de nieuwe kas uit te rusten met de installatie voor Het Nieuwe Telen. Na een gedegen adviestraject, waarvoor onder meer specialisten van de WUR zijn geraadpleegd, koos Schenkeveld voor de klimaatinstallatie die Technokas heeft ontwikkeld.

Droge buitenlucht aanvoeren

De nieuwe kas wordt, in tegenstelling tot de twee eerder gebouwde kassen, zonder belichting uitgerust. Om een optimaal klimaat in de nieuwe kas te krijgen, kiest Schenkeveld nu voor de zeer effectieve luchtbehandelingskasten (LBK’s). Deze zullen voor voldoende ventilatie met droge buitenlucht zorgen, maar kunnen de aangevoerde lucht ook met een speciaal verwarmingsblok opwarmen. De capaciteit waarmee de LBK’s droge buitenlucht naar binnen kunnen blazen bedraagt ca. 5 m3/m2/h. Elke LKB hangt midden tussen het gewas en heeft straks twee uitblaasopeningen en twee verwarmingsblokken – aan beide uiteinden één – met een verwarmingscapaciteit van ca. 20 watt/m2. Via een speciaal gemaakte animatie toont Technokas de werking van het systeem.

Meer projecten met Het Nieuwe Telen

“Wij hebben dit systeem al één keer eerder op deze wijze in de teelt voor tomaten geïnstalleerd”, vertelt Maurice Hartman, directeur van Technokas. “Dit deden we bij Tomatenkwekerij Van den Belt in IJsselmuiden; daar hebben we in een kas van 7 hectare voor de belichte tomatenteelt deze installatie met buitenluchtaanzuiging door het kasdek geïnstalleerd met een veel grotere ventilatiecapaciteit. Later dit jaar leveren we opnieuw bij Van den Belt, voor een uitbreiding van 4,5 hectare, 8 extra luchtbehandelingskasten voor een onbelichte teelt. Daarnaast staat dit jaar ook de levering van 14 luchtbehandelingskasten voor de nieuwe aardbeienkwekerij bij Van der Avoird Trayplant in Bavel op stapel. Daarnaast hebben we de nieuwbouw van chrysantenkwekerij UGrand voorzien van 35 LBK’s.”

Luchtvochtigheid optimaal regelen

De belangrijkste voordelen van een klimaatsysteem met LBK’s is dat deze ervoor zorgen dat de kweker in zijn kas op lichte overdruk, de luchtvochtigheid optimaal kan regelen. De LBK’s maken ook recirculatieventilatoren overbodig. De verwachting van zowel Technokas als de specialist van WUR is dat de temperatuurverschillen in de kas met dit systeem aanzienlijk kleiner zullen zijn dan bij andere klimaatsystemen. “Voor chrysantenkwekers, maar ook kwekers van diverse andere sierteeltproducten, leveren we al vele jaren ons systeem met LBK’s. Maar we zien nu, mede door het type LBK dat we voor Van den Belt en Schenkeveld op maat ontwerpen en leveren, dat ze ook in de groenteteelt enorme voordelen bieden”, aldus Hartman.

Bekijk de animatie waarin de werking van dit nieuwe type LBK zorgvuldig wordt uitgelegd.

test

Meer dan 10 jaar ervaring in tientallen projecten met Het Nieuwe Telen

In 2009 ontwikkelde en plaatste Technokas een eerste omvangrijke installatie gebaseerd op de principes van Het Nieuwe Telen (HNT). Sindsdien bleef het bedrijf haar systemen voor HNT door ontwikkelen. Inmiddels realiseerde het bedrijf al bij meer dan 25 vooraanstaande bedrijven een installatie voor Het Nieuwe Telen. Ook de zeer innovatieve, nieuwe DaglichtKas bij Ter Laak Orchids beschikt over deze installatie.

Al in een pril stadium van het onderzoek naar het actief ventileren van de kas met droge, gekoelde en of verwarmde buitenlucht, was Technokas bij deze ontwikkeling betrokken. Zij creëerde een installatie die met hulp van luchtbehandelingskasten in de gevel en kunststof slurven in de kas op een zeer effectieve wijze de geconditioneerde lucht aanvoert. Deze unieke oplossing voor HNT zorgde al meteen voor aanzienlijke besparingen in energiekosten bij de kwekers die deze installaties gebruiken. Bovendien blijken de systemen een aanzienlijke bijdrage te leveren bij het verbeteren en vergroten van de productie. “De installaties zijn nog net geen standaard-onderdeel van de moderne kas, maar de kwekers die hun berekeningen goed maken, zijn vrijwel allemaal te overtuigen van de meerwaarde van onze systemen”, zegt Maurice Hartman, directeur van Technokas.

Substantiële energiebesparing

Energiebesparing is, naast het sturen van de luchtvochtigheid in de afdeling, vaak een belangrijk uitgangspunt bij de overstap naar HNT en de aanschaf van installaties die deze teeltwijze faciliteren. Uit onderzoek van onder andere Wageningen University & Research, TTO en DLV Plant blijkt dat die besparingen met de installaties van Technokas substantieel zijn: in een praktijkproef bij chrysantenteler Arcadia werd een energiebesparing van ongeveer 30% gerealiseerd. Een onderzoek naar het functioneren van HNT van Technokas binnen de gerberateelt leverde bij kwekerij Holstein Flowers een besparing op tussen de 9% en 17%.

Hulp van simulatiemodel

Om die energiebesparing te realiseren, ontwerpt Technokas HNT-installaties in samenwerking met Wageningen University & Research op basis van beschikbare plantmodellen en het softwareprogramma KASPRO. Dit laatste is een simulatiemodel dat het kasklimaat, de energie- en CO2-huishouding in tuinbouwkassen berekent in relatie tot het buitenklimaat, de bedrijfsinstallaties, de teelt en de gebruikte instelwaarden voor de kasklimaatregelaar. “Daarnaast houden we bij de ontwikkeling van HNT-installaties ook rekening met de huidige en de gewenste klimaatomstandigheden. Vandaar dat wij, voorafgaand aan het ontwerp van elke installatie, uitgebreide gesprekken met de teler voeren om de uitgangspunten van een systeem vast te stellen. Uiteindelijk is zijn teelt leidend voor de uitvoering die wij realiseren”, zegt Hartman.

Verbetering van gewassen

Door de jaren heen is gebleken dat HNT-installaties van Technokas niet alleen zorgen voor een lager energieverbruik. Telers die de systemen toepassen, merken dat de kwaliteit van hun gewassen verbetert, doordat zij een gelijkmatiger klimaat in de kas kunnen creëren en het klimaat beter kunnen sturen. De verbeterde gewaskwaliteit zorgt in deze kassen weer voor een hogere teeltopbrengst per vierkante meter.

Enorm veel ervaring

In 2009 was Technokas een van de eerste partijen in Nederland die een installatie op basis van de principes van HNT ontwikkelde. Zij installeerde deze in de kas van Kwekerij van der Kaaij, een trostomatenteler in Berlikum. Dit was feitelijk de eerste grootschalige toepassing van een installatie voor HNT. Inmiddels heeft Technokas ruim 10 jaar ervaring met installaties voor HNT. Daarbij kiest Technokas bewust voor een oplossing met luchtbehandelingskasten in de kop- of zijgevels die de kas via slurven koelen, verwarmen en ontvochtigen. Recentelijk creëerde Technokas ook een variant met luchtbehandelingskasten die door het dek van de kas buitenlucht aanzuigen.
De installaties voor HNT hebben zich inmiddels in een groot scala aan teelten van bloemen, planten en groenten bewezen, waaronder de teelt van phalaenopsis, gerbera’s, lelies, rozen, chrysanten, lysianthus, tomaten, paprika’s, komkommers, aubergines,.

Extra voordelen

“Onze installaties voor HNT bieden, naast energiebesparing en een betere gewaskwaliteit, nog meer voordelen”, vertelt Hartman. “Zo zijn de onderhoudskosten van deze installaties laag, omdat we uitsluitend materialen en componenten met een lange levensduur gebruiken. De combinatie van een forse energiebesparing en hogere opbrengsten zorgen op zichzelf al voor een relatief korte terugverdientijd van de investering in deze systemen. Maar door de lage onderhoudskosten en de lange levensduur vergroten wij de rentabiliteit nog eens aanzienlijk. Daarnaast is het concept flexibel: we kunnen de installaties in nagenoeg elke situatie technisch inpassen of aanpassen. Het is niet voor niets dat we onze systemen ook steeds vaker in bestaande kassen toepassen. Bovendien functioneren de systemen uitstekend in combinatie met zowel hoge als lage temperatuurverwarming. Ook kunnen we G4-filters, verwarmingsblokken, gaasfilters of UV-ontsmetting in onze systemen toepassen.”

Realiseren een maatpak

Zoals gezegd zorgt Technokas bij het ontwerp van een installatie voor HNT altijd voor maatwerk. “Voor ons betekent dit dat we uitgaan van een integrale aanpak, waarbij alle onderdelen in de kas elkaar moeten versterken. Per situatie bekijken we daarvoor samen met de kweker of een teeltadviseur naar wat er nodig is om die ideale teeltomstandigheden te realiseren en klimaatverschillen op het vlak van temperatuur en luchtvochtigheid te minimaliseren. Juist die zorgvuldige afstemming in het voortraject zorgt dat je later die versterking van het gewas en de productieverhoging realiseert. Zo is elke installatie die we realiseren een maatpak voor de specifieke kas waarin we deze toepassen”, besluit Hartman.

Lees meer over Het Nieuwe Telen op onze themapagina.

test

Technokas installeert systeem voor Het Nieuwe Telen op 7 hectare belichte tomatenkwekerij

Tomatenkwekerij Van den Belt in IJsselmuiden heeft Technokas opdracht gegeven voor een installatie voor Het Nieuwe Telen. Het is een installatie in de belichte tomatenteelt met buitenluchtaanzuiging door het kasdek. Technokas ontwierp voor de 7 hectare belichte teelt een technisch zeer robuust uitgevoerde schermdoorvoer, aangesloten op luchtverdeelslangen bovenin de kas, zonder verwarmingsblok. Het ontwerp van deze installatie is een unicum en kan voor de belichte groenteteelt een echte doorbraak betekenen.

Via de ingenieus ontworpen schermdoorvoer kan buitenlucht ongehinderd door het verduisteringsdoek stromen. Bovendien biedt het ontwerp de teler de mogelijkheid om probleemloos een tweede energiescherm toe te passen. De installatie is specifiek ontworpen voor gecontroleerde vochtafvoer en koeling onder het gesloten verduisteringsdoek. Juist in belichte groenteteelten, waar door het grote lampvermogen van meer dan 100 W/m2 praktisch geen verwarming nodig is, is juist een groot koelvermogen met vochtafvoercapaciteit vereist.

Zeer positieve ervaringen

Tomatenkwekerij Van den Belt heeft al bijna acht jaar ervaring met Het Nieuwe Telen in de onbelichte teelt. Technokas installeerde daar in 2011 luchtbehandelingskasten met slurven boven het gewas. Die installatie biedt Van den Belt al jaren prima resultaten vanwege een optimale klimaatbeheersing met nagenoeg geen temperatuur- en rv-verschillen. Vandaar dat de tomatenkweker in de belichte nieuwbouwkas, die zij vorig jaar realiseerde, ook de grote pluspunten van Het Nieuwe Telen-systeem, met LBK’s aan de gevels en slurven bovenin, wilde terugzien.

Voordelen op een rij

De belangrijkste voordelen van het systeem dat Technokas ontwerpt, is een optimale verdeling van gekoelde lucht boven het gewas. Een systeem met slurven werkt aantoonbaar beter dan met zogeheten ‘vrije uitblaas’, een vaststelling die klanten van Technokas al jaren met de koeling in andere teelten hebben ervaren. Met dit systeem zijn er ook geen concessies nodig aan inpassingen met andere installaties en of dek- en gevelsystemen. De installatie biedt gegarandeerde systeemcapaciteiten. Kortom, het is een systeem met lage gebruikskosten (elektra), onderhoudskosten en aansluitkosten.

Voldoende capaciteit

Van den Belt gebruikt de installatie ook voor recirculeren, dus als vervanging van de horizontale ventilatoren voor de luchtbeweging. Naast de mogelijkheid om binnen- en buitenlucht te kunnen mengen met twee luchtkleppen, zijn de ventilatoren in het systeem ook toerengeregeld. Met het ontwerp van het systeem in de nieuwe kas van Van den Belt toont Technokas aan dat er wel degelijk een ontwerp voor Het Nieuwe Telen met slurven en voldoende koelcapaciteit mogelijk is in de belichte groenteteelt. Met deze installatie, die op zeer innovatieve wijze buitenlucht aanzuigt, kan de teler grote debieten realiseren. En door een aanzuigkanaal te gebruiken dat echt voor 100% een afsluitbaar geheel met het scherm vormt, is er een installatie ontstaan die geen gelijke kent.

Zeer onderhoudsvriendelijk

De ontwerpers van Technokas melden tevens dat er buiten de kas geen aanpassingen aan onderhoudsvoorzieningen nodig zijn, zoals dat vaak bij systemen met buitenluchtaanzuiging aan de kopgevels wel noodzakelijk is. Dit ontwerp leidt op deze wijze tot een effectief systeem voor Het Nieuwe Telen dat ook voor andere belichte (groente)teelten een optimale oplossing kan zijn.

Subsidieregeling opengesteld

Om de investering in deze klimaatinstallatie nog aantrekkelijker te maken, komt deze techniek in aanmerking voor de regeling Energie-Efficiëntie Glastuinbouw (EG). Deze regeling zal in 2020 weer opengaan, en heeft daarvoor een fors verhoogd budget. Technokas verzorgt niet alleen het ontwerp en de installatie van het systeem, maar kan ook de volledige subsidieaanvraag en -afhandeling daarvan verzorgen.

test

Klantendag Technokas inspireert ruim 100 genodigden over Energietransitie

De Klantendag van Technokas op 16 en 17 oktober bij Ter Laak Orchids in Wateringen trok ruim 100 genodigden. Er was een officieel programma met vier sprekers, gevolgd door de première van de bedrijfsfilm van Technokas. Na de pauze volgden rondleidingen bij Ter Laak Orchids, waar de mensen onder meer uitleg kregen over de nieuwe DaglichtKas en de verduurzaming die dit bedrijf heeft ingezet.

Centraal thema in de presentaties was de energietransitie, het Klimaatakkoord en de gevolgen daarvan voor de Nederlandse glastuinbouw. Rob van der Valk van Glastuinbouw Nederland waarschuwde dat de energieprijzen onvermijdelijk zullen stijgen, al wordt er hard gelobbyd om de stijgingen – onder meer van het ODE-tarief per 1 januari 2020 – binnen de perken te houden. Bovendien wordt er al 20 jaar gesproken over het waarborgen van een goede externe CO2-voorziening, een voorwaarde voor een klimaatneutrale glastuinbouw in 2040. Dat thema is nu weer ‘hot’, nu er discussies gaande zijn over CCS en CCU, aldus Van der Valk.

Daglichtkas 2.0 voldoet aan verwachtingen

Ook vertelde Van der Valk dat nog voor het einde van het jaar duidelijk wordt of de Daglichtkas, die bij Ter Laak in twee versies is gebouwd, weer in aanmerking komt voor SDE-subsidie. Die subsidie is noodzakelijk om de investering in de kas te kunnen doen, en zo de techniek te kunnen doorontwikkelen, zei Hans van Tilborgh, directeur van Technokas. De innovatieve kas is amper tien jaar geleden bedacht en staat nog maar aan het begin van zijn ontwikkeling. Subsidie blijft dus hard nodig om de kas te perfectioneren, al voldoet Daglichtkas 2.0 – zo bleek uit de woorden van Richard Ter Laak – uitstekend. Richard was vooral lovend over het stabiele klimaat, mede dankzij de buitenluchtaanzuiging, en de energiebesparing van 40%. Ook hoeft hij met dit type kasdek niet meer te krijten. Dit heeft meerdere voordelen, waaronder het geen zorgen hoeven maken over het lozen van het water. ‘En we kunnen in deze kas een kwalitatief goede plant telen, dat is het allerbelangrijkste’.

Opties verduurzaming glastuinbouw

Feije de Zwart van de WUR liet onder meer zien welke opties er zijn voor verduurzaming van de glastuinbouw. Er is een breed palet beschikbaar. Welke opties het meest aantrekkelijk zijn, moet per gebied en per teler worden bekeken. Waar een teler volgens De Zwart niet onderuit komt, is om met lagere temperaturen te gaan verwarmen; maximaal 45oC. Elke methode om te verduurzamen, vereist warmtepompen en dat betekent lagere aanvoertemperaturen. Uiteindelijk hangt veel af van de toekomstige energietarieven, subsidiemogelijkheden en benodigde investeringen. Dat de energieprijzen en aansluitkosten van elektriciteit en warmte gaan stijgen staat vast, bleek uit zijn woorden. ‘Alternatieve warmtebronnen en nieuwe technieken kunnen die kostenstijging beperken.’ Al met al een interessante middag, met veel aandacht en vragen van de aanwezige telers, die werd afgesloten met de première van de bedrijfsfilm van Technokas.

Rondleidingen

Tijdens de rondleidingen kregen de telers uitleg over de visie, strategie en duurzame maatregelen – waaronder de Daglichtkas – van Ter Laak Orchids, gevolgd door een uitgebreide uitleg over de techniek achter de Daglichtkas, waaronder dubbel isolatieglas met fresnellenzen, een zonvolgsysteem met warmteopslag en buitenluchtaanzuiging. De informatieve middag werd afgesloten met een gezellige borrel.

Bekijk hier de bedrijfsfilm van Technokas

test

Technokas heeft primeur met Het Nieuwe Telen bij Lisianthus

Van der Lugt is wereldwijd de eerste kweker van Lisianthus die volgens Het Nieuwe Telen zijn bloemen gaat kweken. Technokas realiseert deze primeur op het nieuwe bedrijf van 6 hectare, dat in Monster in aanbouw is. Met het Nieuwe Telen verwacht Van der Lugt Lisianthus een beter klimaat in de kas en een aanzienlijke energiebesparing te realiseren. Voor het aanbrengen van de installaties voor Het Nieuwe Telen geldt momenteel een subsidieregeling die nog tot 26 april 2019 is geopend.

Dit voorjaar is de bouw gestart van de nieuwe teeltlocatie voor Van der Lugt Lisianthus. Het familiebedrijf besloot om als eerste teler van deze bloemen de techniek van Het Nieuwe Telen toe te passen. “Er zijn bij Delphy al eens proeven gedaan met Het Nieuwe Telen bij Lisianthus, maar dat was met een ander systeem; met ventilatoren boven het scherm. Dat was bij Lisianthus geen succes. Toch wilden wij in onze nieuwe kas een techniek toepassen waarmee wij energie kunnen besparen en ons klimaat kunnen verbeteren”, vertelt Marcel van der Lugt.

Met grotere capaciteit
“We zijn daarom gaan kijken bij chrysantentelers die ervaring hebben met Het Nieuwe Telen en daarvoor de installatie van Technokas gebruiken. Hun ervaringen en de wijze waarop Technokas de installatie in een kas integreert, heeft ons overtuigd”, zegt Van der Lugt. De installatie die Technokas bij Van der Lugt Lisianthus realiseert heeft wel meer capaciteit (zowel qua luchtdebiet als qua verwarmingsvermogen) dan de luchtbehandelingskasten die bij chrysanten worden toegepast. Dat is noodzakelijk in verband met andere teeltcondities van Lisianthus.

Alle vertrouwen in
“We verwachten dat Het Nieuwe Telen ons meer luchtstroming en een betere luchtvochtigheid zal brengen, tegen lagere energiekosten.” Hoewel Van der Lugt Lisianthus geen zekerheden heeft, heeft ze er alle vertrouwen in. “We hebben maar één keer de kans om nieuw te bouwen en dan willen we ook meteen de best mogelijke keuzes maken. Met hulp van Technokas denken we een prima klimaatsysteem te realiseren. De berekeningen die zij maakten en de begeleiding die zij verzorgen maken dat wij het volste vertrouwen in Het Nieuw Telen hebben”, aldus Van der Lugt.

Subsidie aanvragen
Technokas hielp Van der Lugt Lisianthus ook bij de subsidieaanvraag. “De regeling is nog ruim een week, tot en met 26 april, geopend”, zegt Maurice Hartman van Technokas. “Als er kwekers zijn die met concrete ideeën voor Het Nieuwe Telen rondlopen, laat hen dan snel bij ons langskomen, dan kunnen we mogelijk nog een aanvraag indienen.” De subsidie behoort tot de EG-regeling, en is daarmee een onderdeel van het actie- en innovatieprogramma Kas als Energiebron. Het budget voor de openstelling van deze regeling is opgehoogd, waardoor er € 6,9 miljoen beschikbaar is.

test

Feestelijke opening van geavanceerd totaalproject bij SV.CO

Vrijdag 12 april werd de nieuwe locatie van SV.CO aan de Zijtwende in De Lier officieel geopend. Dit gebeurde precies 1 jaar nadat de eerste paal van dit prachtige bedrijf werd geslagen. Overigens waren de kas en de bedrijfsruimte enkele maanden eerder al in gebruik genomen. Technokas was verantwoordelijk voor het complete project; van ontwerp en projectbegeleiding tot en met de bouw. Naast de kasconstructie realiseerde Technokas hier ook Het Nieuwe Telen en zorgde ze voor een volledige energetische integratie met het aangrenzende tuinbouwbedrijf van Vreugdenberg.

“We zijn hier begonnen met Technokas Ingenieursbureau, voor het ontwerp en het integrale tekenwerk. Ook implementeerden wij tijdens het ontwerptraject de eisen voor een Groen Label Financiering. Vervolgens stelden we de begroting op en vroegen we de benodigde vergunningen aan. Zo deden we een aanvraag voor de EHG-subsidies voor de luchtbehandelingskasten die we in de teeltafdelingen installeerden. Verder is er een subsidie toegekend voor de aansluiting op een CO2- en warmtenetwerk met de bestaande locatie van Vreugdenberg”, vertelt Maurice Hartman.

Toepassing van Het Nieuwe Telen
In april 2018 startte de bouw van de kas van 3,6 hectare en een bedrijfsruimte van 6.000 vierkante meter. Naast de bouwbegeleiding en de daadwerkelijke constructie van de kas, implementeerde Technokas hier het zelf ontwikkelde klimaatsysteem voor Het Nieuwe Telen. “Omdat het pad met spuitrobotvoorzieningen langs de kopgevel loopt, moesten we vanuit de luchtbehandelingskasten in de gevel speciale aluminium kanalen realiseren die bovenin de kas over het pad lopen. Aan de andere zijde van het pad kunnen we dan de slurven voor de lucht aan de kanalen bevestigen, om zo de verse, voorverwarmde, droge buitenlucht boven het gewas te kunnen blazen” vertelt Freek Batist.

Volledig integraal plan
“Omdat we al in een heel vroeg stadium met ons ingenieursbureau betrokken waren, konden wij samen met SV.CO een volledig integraal plan opstellen. Daarin zijn ook de ervaringen verwerkt die wij in eerdere projecten met SV.CO en in diverse andere nieuwbouwprojecten in de sierteelt hebben opgedaan”, zegt Maurice Hartman. Zo leidde deze integrale benadering tot Het Nieuwe Telen, maar ook tot een energetische koppeling met de naastgelegen kwekerij Vreugdenberg, dat sinds 2017 één bedrijf met SV.CO vormt.

Energetische koppeling
Voor de energetische koppeling met Vreugdenberg zijn LT- en HT-koppelleidingen aangebracht. Ook zijn er een nieuwe WKK-installatie en een verticale warmteopslagtank geplaatst. Met de reeds bestaande WKK, horizontale opslagtanks en ketel op het bedrijf van Vreugdenberg zijn de nieuwe installaties tot één energiesysteem samengevoegd. Deze installaties leveren hoogwaardige en laagwaardige warmte aan twee verschillende afgiftesystemen. Ook voor de aanvoer van CO2 is er één gezamenlijk systeem gerealiseerd voor beide tuinen vanuit de nieuwe WKK en een vergrote aansluiting op het CO2-netwerk van OCAP.

Efficiënte bedrijfs- en verwerkingsruimte
“Naast alle werkzaamheden in de kas, verzorgden wij ook de realisatie van het ruim bemeten bedrijfsgebouw met verwerkingsruimtes, kantoor, spreekkamer, toiletten, kleedruimtes en een kantine. Om de logistiek te optimaliseren, hebben wij ook een corridor gebouwd tussen het bestaande bedrijf van Vreugdenberg en de nieuwe verwerkingsruimte van SV.CO”, vertelt Freek Batist. “Hierdoor zijn er meer mogelijkheden om het verpakken en verwerken van de producten uit beide kassen beter te stroomlijnen en te organiseren. Deze integrale aanpak heeft echt geresulteerd in een zeer efficiënt en modern sierteeltbedrijf.”

Gevarieerde teelt in de kas
In de nieuwe kas teelt SV.CO een breed assortiment dat bestaat uit potchrysanten, celosia, pot-lisianthus (Lisi Love), groene Kalanchoës (onder het eigen merk GREEN BY.CO), primula en poinsettia. Deze planten levert SV.CO in potmaat 9 en 12, maar ook in schalen met bijvoorbeeld meerdere stekjes potchrysanten.

test

Technokas draagt eerste Energie-0-Kas van Nederland over aan Ter Laak Orchids

Afgelopen week vond de officiële oplevering plaats van de eerste Energie-0-Kas in Nederland. Maurice Hartman, directeur van Technokas, droeg het eigendom van de zogeheten DaglichtKas over aan Eduard ter Laak, directeur en eigenaar van Ter Laak Orchids. De DaglichtKas oogst op een actieve wijze zonne-energie die in buffers wordt opgeslagen. Ter Laak Orchids gebruikt deze energie om de kassen op koude dagen te verwarmen en bespaart daarmee 45 tot 50% energie ten opzichte van de meest moderne kassen die nu beschikbaar zijn.

Nadat in de zomer alle installaties waren afgerond en een periode van testen en in bedrijf stellen is uitgevoerd, volgde eind augustus de afronding van de Energie-0-Kas. Naast het energiesysteem realiseerde Technokas ook 49.000 m² kassen. In deze kassen kan Ter Laak Orchids in diverse afdelingen de juiste omstandigheden creëren voor teelt van Phalaenopsis. Met de oplevering van dit project is de DaglichtKas nu volledig gereed voor een brede marktintroductie.

Dubbel glas met fresnel-lenzen

De DaglichtKas, zoals Technokas dit nieuwe kastype noemt, is uniek in de wereld. De innovatie zit hem vooral in het kasdek, dat bestaat uit isolatieglas met 4 x anti-reflectiecoating. Bovendien zitten er fresnel-lenzen tussen het dubbele glas op het zuiddek van de kas. Direct onder het glazen dek bevinden zich beweegbare collectoren, gemaakt van zwartgeverfde buizen die gevuld zijn met stromend water. De fresnel-lenzen concentreren het directe zonlicht in dunne brandlijnen. Precies in die brandlijnen hangen de zwartgeverfde buizen met water, dat door de straling opwarmt van 20°C naar 50°C. De buizen bewegen automatisch mee met de zonnestand, zodat ze altijd in de goede positie staan.

Combinatie van innovatieve technieken

De ‘geoogste’ zonne-energie en de verhoogde isolatiewaarde van het dek en de gevels zorgen bij Ter Laak voor een besparing van circa 30 m³ aardgasequivalenten per m². Het door de zon opgewarmde water stroomt naar de vier bodembronnen met elk een minimale capaciteit van 50 m³/h of naar het dagbuffersysteem van circa 1.800 m³. Een warmtepomp, met een verwarmingscapaciteit van circa 1.900 kW, gebruikt de opgeslagen warmte om de kas op koude dagen te verwarmen. In de teeltafdelingen zijn hiervoor twee afgiftesystemen op lage temperaturen aangelegd. Het ene systeem bestaat uit luchtbehandelingskasten voor Het Nieuwe Telen, die volledig in de kas zijn geïntegreerd. Daarnaast beschikt de kas ook over een vergroot ‘ondernet’, een verwarmingssysteem van stalen buizen.

Geen scherm en minder belichting

Door de afbuiging en onderschepping van het directe licht blijft er voor de planten alleen 100% diffuus licht over. Dit resulteert in een betere lichtverdeling. De kas heeft daardoor geen extra scherminstallatie(s) nodig, in de afdelingen ontstaat een stabiel klimaat. Ook hoeft Ter Laak Orchids in de winter de planten minder uren te belichten. Over het totale oppervlak van 49.000 m² realiseert de DaglichtKas een berekend piekvermogen van 13 MW. Tijdens de testfase rondom de inbedrijfstelling is de vooraf berekende hoeveelheid energie die de kas zou kunnen oogsten, ook diverse malen daadwerkelijk gehaald. De geoogste energie wordt voor 100% hergebruikt; niet alleen in de DaglichtKas, maar ook in de energetische gekoppelde afdelingen van de andere kassen van Ter Laak Orchids.

Steun vanuit Topsector Energie

De formele overdracht van de innovatieve installatie gebeurde onder het toeziend oog van de twee betrokken projectleiders van Technokas, Tim van den Boogaard en Rafal Rzyski, en Ewald de Koning, manager Operations van Ter Laak Orchids. Het complete project, inclusief het unieke energieconcept, is ontworpen en uitgewerkt door Technokas Ingenieursbureau, voorheen Bode Project- en Ingenieursbureau. Het innovatieve concept ‘Energie-0-Kas 2020’ kreeg steun uit het programma Topsector Energie – Hernieuwbare Energie (TSE-HE) met als doel om duurzame energieopwekking gecombineerd met seizoensopslag van thermische energie verder te ontwikkelen.

Gereed voor brede marktintroductie

De projecten die subsidie krijgen vanuit de Topsector Energie zijn een combinatie van fundamenteel onderzoek, industrieel onderzoek, experimentele ontwikkeling en demonstratie. Het uiteindelijke doel van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, die namens de overheid deze regeling uitvoert, is om de Nederlandse concurrentiekracht, de werkgelegenheid en de welvaart te vergroten. Het doel van het TSE-HE-project met de DaglichtKas en bijbehorende energiesystemen was om de potplanten- en snijbloementeelt duurzamer te maken.

Eerste gasloze kassen zijn aanstaande

Met de gekozen samenstelling van systemen is een ontwikkeling in gang gezet die een belangrijke bijdrage zal leveren aan het goedkoper maken van de productie van hernieuwbare energie in de glastuinbouw. Het concept van de DaglichtKas maakt het mogelijk om minder energie-intensieve gewassen al volledig energieneutraal te telen of zelfs met een energie-overschot. Technokas heeft inmiddels al een aantal tuinbouwprojecten met de DaglichtKas in voorbereiding die zonder gasaansluiting zullen worden gerealiseerd.

test

Complete dienstverlening leidt tot zeer moderne kas voor SV.CO

Projectbegeleiding, 4 hectare kas, verwarming, bedrijfsruimte en Het Nieuwe Telen. Al deze onderdelen zijn bij de nieuwbouw van SV.CO in De Lier in handen van Technokas. De bouw vordert inmiddels gestaag. In mei is de kasconstructie geplaatst, de eerste werkzaamheden aan het mechaniek worden uitgevoerd en er is een begin gemaakt met het beglazen van het dek. Vanaf week 23 start het team met de montage van de luchtbehandelingskasten voor Het Nieuwe Telen.

“Bij deze nieuwbouw voor SV.CO zijn we verantwoordelijk voor uiteenlopende onderdelen”, vertelt Maurice Hartman. “Technokas Ingenieursbureau verzorgt het ontwerp, de bouwbegeleiding en het integrale tekenwerk. Ook implementeerden wij tijdens het ontwerptraject de ontwerpeisen voor een Groen Label Financiering. Vervolgens stelden we de begroting op en vroegen we de benodigde vergunningen aan.”

Subsidies voor LBK’s

“Daarnaast ondersteunde Technokas Ingenieursbureau de aanvraag voor de EHG-subsidies voor de luchtbehandelingskasten die we in de teeltafdelingen installeren. Ook is de subsidie bestemd voor de aansluiting op een CO2– en warmtenetwerk met de bestaande locatie van Vreugdenberg. RVO heeft de beide aanvragen voor deze EHG-subsidies voor het nieuwbouwproject van SV.CO toegekend. Daarnaast verzorgt Technokas de totale realisatie van het kassencomplex met de bedrijfsruimte, de verwarmingsinstallatie, en al het betonwerk. Tot slot installeren wij ook de luchtbehandelingskasten in de teeltafdelingen.”

Volledig integraal plan

“Doordat we al in een heel vroeg stadium met ons Ingenieursbureau betrokken waren, konden wij in open discussies met SV.CO een volledig integraal plan ontwerpen. Ook omdat wij al ervaring hebben met eerdere uitbreidingsplannen van SV.CO kwam er een gefundeerd ontwerp uit. Daarin zijn ook de ervaringen verwerkt die wij in diverse andere nieuwbouwprojecten in de sierteelt hebben opgedaan. Overigens was die integrale benadering hier extra belangrijk, omdat SV.CO een energetische koppeling wilde met de naastgelegen kwekerij Vreugdenberg, een bedrijf dat sinds begin dit jaar is samengegaan met SV.CO.”

Energetische koppeling met buurman

Naast de nieuwbouw van de potplantenkwekerij verzorgt Technokas daarom ook de energetische koppeling met Vreugdenberg waarvoor grondleidingen worden aangebracht. Zo kunnen beide bedrijven straks gebruikmaken van de nieuw te plaatsen warmteopslagtank en WKK-installatie. “De luchtbehandelingskasten (LBK’s) die we voor Het Nieuwe Telen (HNT) installeren, gebruikt SV.CO in de verschillende teeltafdelingen. De werking van deze LBK’s is gelijk aan de LBK’s die we al eerder op de bestaande kwekerij van SV.CO installeerden”, vertelt Maurice. Dat SV.CO nu weer voor het systeem van Technokas kiest, komt door de sterk verbeterde klimaatomstandigheden in de bestaande afdelingen in combinatie met de gerealiseerde energiebesparing!

‘Systeem met LBK’s past ons het best’

Ondernemer Jelle Strijbis vertelde recent nog in een publicatie van Onder Glas op HortiNext dat het bedrijf zeer tevreden is over HNT. Op de locatie aan de Kreekrug in De Lier zijn de ervaringen met de LBK’s zodanig dat ze ook meteen voor de nieuwe kwekerij werden besteld. “We hebben naar meerdere ventilatiesystemen gekeken, waaronder verticale ventilatoren en de Airmix, maar het systeem met LBK’s past ons het beste. Naar onze mening kunnen we hiermee het vocht het beste sturen. De uitdaging zit in het lichtdicht op elkaar laten aansluiten van rolgevels en LBK’s. Dat goed doen is een hele kunst.” Een kunst die SV.CO met vertrouwen aan Technokas overlaat.

test

Nieuwe jaar start met groot aantal, gevarieerde projecten

2018 belooft voor Technokas een druk maar ook enerverend en afwisselend jaar te worden. In de eerste zes maanden zullen we een paar grote, innovatieve projecten afronden en starten we met de nieuwbouw van een enkele prachtige bedrijven. Ook installeren we bij diverse bestaande klanten alle voorzieningen voor Het Nieuwe Telen.

1. De komende maanden zijn we druk bezig met de afronding van de bijzonder innovatieve Daglichtkas bij Ter Laak Orchids in Wateringen. Met 5 hectare Daglichtkas – waarvan bijna 1 hectare met een dubbele teeltlaag is uitgerust – kan Ter Laak grote stappen zetten in het zeer energiebewust en duurzaam kweken van Phalaenopsis.

2. Bij Montana, kweker van Lisianthus, leggen wij de komende weken de laatste hand aan de inrichting van de bedrijfsruimte. In de loop van het 1e kwartaal monteren wij, als kers op de taart, een architectonische gevel met geperforeerde aluminium gecoate panelen. Daarbij nemen wij ook de warmteopslagtank mee in dit ontwerp.

3. De afrondende fase is in het eerste kwartaal ook aan de orde bij veredelaar Schoneveld Breeding in Twello. Daar zullen we een state-of-the-art tuinbouwcomplex opleveren dat bestaat uit een veredelingskas, een bedrijfsruimtekas inclusief een moderne verwarmingsinstallatie.

4. Bij Marc van der Drift Rozen worden momenteel de nieuwe rozenplanten gepoot; dit doen zij in een 4 hectare kas die 150 cm is opgehoogd en voorzien van een nieuwe koelingsinstallatie. In samenwerking met Van der Drift hebben wij daarvoor een gehele nieuwe installatie ontworpen met luchtbehandelingskasten (LBK’s) aan de kopgevels en geïsoleerde kanalen onder de teeltbedden waardoor de kweker kan ventileren, koelen en verwarmen volgens de principes van Het Nieuwe Telen. Het totaal geïnstalleerd vermogen bedraagt 6 MW.

5. In januari starten wij met de bouw van een nieuw, 2 hectare grote breedkapkas met een kapbreedte van 12.80 meter, geschikt voor een dekrolscherm en een vlakscherminstallatie. Deze nieuwbouw is bestemd voor een uitbreiding bij Bunnik Vriesea’s in De Kwakel, een specialist in de teelt van Bromelia’s en sier-ananas. Ook zullen we de gevels van de bestaande kassen renoveren waarbij we het glas en stegdoppel vervangen door sandwichpanelen.

6. Ook in het eerste kwartaal staat de afronding op stapel van een efficiënt energiecentrum bij het bedrijf van Opti-flor in Monster aan de Orberlaan. Het energiecentrum huisvest onder meer de TSA van de aardwarmtebron aan de Vogelaer, de verdeelstukken voor de locatie aan de Orberlaan en aansluitingen naar de nieuwe warmte- en koudeopslagtank.

7. In de loop van het eerste kwartaal starten we dan met de bouw van een nieuwe locatie voor Opti-flor naast de huidige locatie in Monster aan de Orberlaan. Het gaat om een kas van 2,5 hectare met verschillende teeltafdelingen, waarbij bepaalde gedeelten worden uitgerust met dubbel glas in de 30 graden afdelingen, enkel glas in de 18 graden afdelingen, en met stegdoppelplaten bij de teeltverwerking en boven de ‘winkel’. Behalve het ontwerp en de bouw verzorgen we ook de begeleiding van de bouw. Aansluitend zullen we hier ook een nieuwe bedrijfs- en verwerkingsruimte realiseren.

8. In het tweede kwartaal gaan we aan de slag bij SV.CO om op een nieuwe locatie een 4 hectare grote potplantenkas te bouwen. Deze locatie wordt energetisch gekoppeld met de naastgelegen vestiging. Tevens realiseren we hier een efficiënt ingerichte bedrijfsruimte. Voor SV.CO verzorgen wij het ontwerp, de bouw en de begeleiding.

9. Het Nieuwe Telen is momenteel een van de meest effectieve manieren om teeltprocessen te optimaliseren en energiegebruik zoveel mogelijk te reduceren. Om die reden stappen steeds meer telers op deze techniek over en wij mogen bij meerdere kwekers de door ons ontwikkelde HNT-systemen aanbrengen. De komende maanden installeren wij Het Nieuwe Telen bij OK Plant in Naaldwijk (Phalaenopsis) en Ter Laak Orchids (Phalaenopsis). In de loop van het jaar zullen met deze techniek nog een aantal andere projecten volgen.